افزودن یکی دو فلاش به مجموعه وسایلتان، شانس های بی شماری در پیشرفت های آتی عکاسی شما ایجاد می کند. پس امروز راهنمای کاملی برای عملکردهای فلاشتان (به همراه کاربردهایی عملی از آن!) ارائه می کنیم.
وسایل مورد نیاز
کارخانه های زیادی هستند که برای دوربین های مختلف، فلاش می سازند. انواعی بر روی کفشک دوربین (قسمت hot shoe) قرار می گیرند در حالی که اقسام دیگر، فلاش های بزرگ استودیویی هستند. برای هدف این آموزش ما به سراغ فلاش های hot shoe می رویم چرا که با اغلب کنترل ها و کارکرد های دوربین های امروزی سازگارند.
همه ی چیزی که نیاز دارید، یک دوربین DSLR و یک فلاش hot shoe از سازنده دوربین شماست. کنون فلاش های سری Speedlite EX خود را دارد و سری Speedlite SB هم متعلق به نیکون است. فلاشی که تهیه می کنید باید از نوعی باشد که بتواند به عنوان کنترل کننده (Master) دیگر فلاش هایتان عمل کند.
فلاش های کنون که می توانند Master باشند:
- ۵۸۰EX (توقف تولید)
- ۵۸۰EX II
فلاش های نیکون که می توانند Master باشند:
- SB-800
- SB-700
- SB-900
هر دو سازنده، کنون و نیکون، انتخاب های گوناگونی از فلاش برای کاربردهای مختلف در اختیار شما قرار می دهند. البته فقط فلاش های رده بالای آنها می توانند Master باشند. مدل های سطح پایین تر مثل کنون ۴۳۰EX II و نیکون SB-600 در یک عکاسی با فلاش های بی سیم، نمی توانند به عنوان کنترل کننده یا Master عمل کنند (Slave هستند). این فلاش ها مانند فلاش های Master می توانند در قسمت hot shoe دوربین شما نصب شوند.
برخی دوربین های DSLR مثل کنون EOS 7D و نیکون D700 می توانند از فلاش بیرون جهنده داخلی خود دوربین به عنوان هدایتگر بی سیم دیگر فلاش ها استفاده کنند. این قابلیت در مواقعی که شما فقط یک فلاش خارجی دارید می تواند مفید باشد، چرا که لازم نیست فلاش را روی دوربین نصب کنید و می توانید آنرا جایی دور تر قرار دهید و به کمک دوربین کنترلش کنید. مشخصات دوربین خود را دوباره چک کنید تا ببینید فلاش بیرون جهنده داخلی دوربینتان می تواند به عنوان Master یا Commander عمل کند یا نه.
دوربین به عکاس سه انتخاب برای کنترل نوردهی می دهد
- سرعت شاتر
- گشودگی دیافراگم
- تنظیم ایزو
افزودن فلاش به عکس، انتخاب دیگری برای کنترل موقعیت به عکاس می دهد و او را قادر می سازد نوری که میخواهد را اضافه کند. در غیر این صورت او به نوری که محیط برای او فراهم می کند محدود می شود. البته که در این شرایط می توان از بازتاب دهنده ها، پارچه و تجهیزاتی از این قبیل استفاده کرد ولی ما در اینجا به دنبال مقصودی دیگریم.
ما به عملکردهایی که با خرید یک فلاش hot shoe مثل کنون speedlite 580EX II یا نیکون speedlite SB-900 در اختیار شما قرار می گیرد نگاهی خواهیم انداخت. قطعا همه ی نکات و قابلیت ها پوشش داده نخواهد شد و برای همین است که دفترچه راهنما در اختیار شما قرار می گیرد، ولی ما سعی می کنیم رایج ترین و مهمترین قابلیت ها را بررسی کنیم.
نورسنجی فلاش TTL
TTL مخفف Through The Lens است که به معنی «از میان لنز» می باشد و تقریبا در همه دوربین های دیجیتال امروزی قرار دارد. کنون تکنولوژی E-TTL خود و نیکون تکنولوژی i-TTL خودش را دارد. کاری که کمپانی های دوربین سازی انجام داده اند این است که نورسنج های دستی را به درون دوربین منتقل کرده اند تا دوربین خود بتواند روشنایی، رنگ و … صحنه را «از میان لنز» اندازه بگیرد.
سپس دوربین قضاوتی از شرایط محیط انجام می دهد و اگر صحنه برای یک سرعت شاتر، دیافراگم و ایزوی مشخص، زیاد تاریک یا روشن باشد، عکاس را با خبر می کند. در حالت اتوماتیک دوربین تنظیمات را برای عکاس انجام می دهد ولی در حالت دستی عکاس خود آنرا تنظیم می کند.
اطلاعاتی نوری محیط به یک فلاش با قابلیت TTL فرستاده می شود و فلاش مقدار مشخصی از نور را شلیک می کند. این مقدار می تواند اتوماتیک یا دستی تنظیم شود. حتی در حالت اتوماتیک نیز می توان فلاش خارجی را در یک نسبت خاص تنظیم کرد که وابسته به آنالیز اندازه گیری TTL می باشد. تنظیمات مناسب فلاش، جبران نوردهی فلاش می باشد.
جبران نوردهی فلاش – Flash Exposure Compensation
کنترل برای تنظیم خروجی فلاش با استفاده از اندازه گیری TTL اغلب با جبران نوردهی دوربین که EV یا مقدار نوردهی نامیده می شود، منطبق است. شما نه تنها می توانید خروجی فلاش داخلی دوربین تان بلکه فلاش های با قابلیت TTL را هم تنظیم کنید.
این قابلیت عکاس را قادر می سازد همه جا فلاش را از طریق یک محدوده ۵ حالته نمایش داده شده تنظیم کند. خروجی فلاش می تواند بالا، پایین، یا مساوی EV دوربین تنظیم شود.
جبران نوردهی فلاش با استفاده از اندازه گیری TTL راهی عالی، سریع و نسبتا دقیق برای متعادل کردن نوردهی محیط فلاش برای رسیدن به نمایی مطلوب است. برای مثال فلاش می تواند بر روی ضریب -۲/۳ تنظیم شود تا بدون تاثیر بر نواحی نورانی و با نور متوسط، سایه ها را پوشش دهد.
علاوه بر این فلاش می تواند برای پر نور کردن محیط (over-power) یا متعادل کردن نور محیط استفاده شود. پس شما می توانید فلاشتان را جوری تنیظم کنید تا خروجی متناسب با محیط ایجاد شود.
در مثال بالا من از نور محیط به عنوان نور پوشش دهنده و از فلاش به عنوان نور اصلی استفاده کرده ام. این کار را برای حذف کردن اکثر نور زننده سبز رنگ فلئورسنت که حس اتاق های استریل را تدایی می کرد انجام دادم. پس من محیط را به منظور تغییر رنگ و ایجاد صحنه ای جذاب تر، بیش از حد نور دادم (over-power).
پرانتز گذاری نوردهی فلاش – Flash Exposure Bracketing
پرانتز گذاری نوردهی فلاش (FEB) به همان شیوه پرانتز گذاری نوردهی اتوماتیک (AEB) درون دوربین کار می کند (AEB برای گرفتن ۳ عکس متوالی با EV های متفاوت کاربرد دارد، به طور مثال سه عکس متوالی با EV های ۰، -۲ و +۲). در این حالت کاربر می تواند خروجی های مختلفی در ضریب های ۱/۳، ۱/۲ یا ۱ انتخاب کند. از این حالت برای گرفتن عکس های مختلف با فلاش استفاده کنید. تعداد معمول خروجی های فلاش ۳ است. بنابراین اولین نوردهی می تواند بر روی ۰، دومین بر +۱ و سومین نوردهی بر روی -۱ ۱/۳ تنظیم شود.
ترکیب های مختلفی وجود دارند که با اجرای آنها می توان به علت تغییر نور فلاش عکس های مختلفی ایجاد کرد. این تکنیک وقتی می خواهید ارزیابی سریع و تقریبی از مقدار مناسب برای فلاش داشته باشید، مفید است.
قفل نوردهی فلاش – Flash Exposure Lock
قفل نوردهی فلاش (FEL) راهی کارآمد برای مجبور کردن فلاشتان به تولید مقداری ثابت از EV در خروجی است. این قابلیت مخصوصا برای مواقعی که کنترل TTL فلاش ناپایدار می شود (مانند مواقعی که کنتراست بالاست، نور پس زمینه وجود دارد یا صحنه های دیگری که سیستم اندازه گیری دوربین را گمراه می کند) مناسب است.
این قابلیت همچنین وقتی خروجی TTL برخلاف این حقیقت که نور محیط ثابت است، تغییر می کند مناسب است. به طور مثال، اگر شخصی لباس سفید بپوشد ممکن است اندازه گیری دوربین حس کند محیط روشن تر شده است در حالی که این طور نیست، پس در این صحنه شخصی با لباس تیره، تاریک ثبت خواهد شد. با استفاده از FEL، نوردهی فلاش بدون در نظر گرفتن TTL قفل خواهد شد.
فلاش دستی – Manual Flash
خسته کننده ترین حالت، فلاش دستی است. اما شبیه حالت دستی دوربین، این حالت بیشترین کنترل و دقت را خواهد داشت. جدیدترین فلاش ها، افزایش های با ضریب ۱/۳ در محدوده ۱/۱۲۸ تا ۱/۱ قدرت فلاش، و کنترل زوم از ۱۴mm تا ۱۰۵mm برای کنون و ۲۰۰mm برای نیکون را پیشنهاد می کنند. حسن فلاش دستی، خروجی های ثابت است. یک بار که آنرا تنظیم کنید، فلاش پشت فلاش، قدرت و نور یکسان تولید خواهد کرد.
تنظیمات رایج قدرت در فلاش ها، از زیاد به کم به این صورت است: ۱/۱، ۱/۲، ۱/۴، ۱/۸، ۱/۱۶، ۱/۳۲، ۱/۶۴ و ۱/۱۲۸ .
فلاش دستی عکاس را قادر می سازد در طول عکاسی یک ضریب ثابت را حفظ کند، حتی وقتی نور محیط تغییر کند. همچنین به عکاس اجازه می دهد با کم یا زیاد کردن سرعت شاتر، نور محیط را به عنوان منبع دیگر نور، کم یا زیاد کند. در حالی که ممکن است عکاس سرعت شاتر را ۲ یا ۳ پله تغییر دهد، فلاش همان مقدار نور را با همان میزان گسترش در هر عکس تولید خواهد کرد.
این عکس با فلاش دستی گرفته شده است زیرا تاریکی اتاق در ترکیب با نور منتشر شده از ابزار معاینه چشم خروجی TTL من را گمراه می کند. فلاش های کنترل شونده با TTL نیز در این حالت کارشان را انجام می دهند اما همراه با مقداری خطا. به خاطر آورید که فلاش های TTL خودشان را به نسبت نورسنجی دوربین شما تنظیم می کنند.
به علاوه فلاش دستی خارج از محدودیت ۵ پله ای رایج در سیستم TTL عمل می کند. برخی اوقات پله +۲ یا حتی +۳ فلاش برای غلبه بر نور خورشید کافی نیست. این برای فلاش های کوچک صادق است در حالی که ممکن است برای فلاش های بزرگ استودیویی درست نباشد.
در عکس زیر من از دو فلاش ۵۸۰EX II به منظور غلبه بر نور مستقیم خورشید بعد از ظهر استفاده کردم. خورشید اینقدر نورانی بود که استفاده من از دو فلاش و پله +۳ خروجی آنها با زوم ۱۰۵mm کافی نبود. در این شرایط تنظیمات TTL کافی نیست. من آنها را در حالت دستی و حداکثر قدرت (۱/۱) قرار دادم. ماموریت انجام شد.
در قسمت دوم این مطلب شما را در دنیای فلاش های دوربین جلوتر خواهیم برد.
۹ خرداد ۱۳۹۵
عرض ادب و خسته نباشید،
لطفا برای این سری مطالب که مربوط به تجهیزات هستند علی الخصوص انواع فلاش ها ، عکس هم بذارید
با تشکر
۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۵
ممنون از مطلب مفیدتون. . مرسی اسماعیل عباسی
۱۲ دی ۱۳۹۴
خوشحالم از اینکه با اولین جستجو و اولین لینک تونستم مطالب به این مفیدی را بخونم. ممنون. حتما ادامه بدید.
۶ آذر ۱۳۹۴
سلام.
من در کتاب فرهنگ عکاسی به جای براکتینگ که شما پرانتز گذاری را بجایش انتخاب کرده اید واژه کمابیش را پیشنهاد داده ام.
مانند:
تنظیم کمابیش نوردهی
و به قیاس می توان
تنظیم کمابیش تراز سفیدی
تنظیم کمابیش عمق میدان
تنظیم کمابیش کنونی کردن یا فوکوسینگ
موفق باشید.
۱۲ شهریور ۱۳۹۵
توجه کردین ما توی اسم گذاری ها هم میخواهیم هم رنگ جماعت نباشیم؟ چه ایرادی داره به کسی که یه چیزی رو توی دنیا به وجود میاره احترام بزاریم و همون اسمی رو که خودشون استفاده کردن استفاده کنم؟ توی زبان های دیگه به الکل چی میگن؟
۱۵ خرداد ۱۳۹۹
عالی.کاملا درست و منطقی
۱۱ فروردین ۱۳۹۳
با سپاس ، مطالب بسیار آموزنده هستند .